21 tháng 8 2022
Các nhà lập pháp Nhật Bản do nghị sỹ Keiji Furuya của Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền sẽ đến thăm Đài Bắc vào thứ Hai và một phái đoàn Quốc hội Hoa Kỳ sẽ đến vào cuối tuần, chuyến đi thứ ba của các dân biểu Mỹ trong vài tuần.
Bắc Kinh đang mở rộng chiến dịch đe dọa và trừng phạt quân sự để đáp lại chuyến đi gây tranh cãi của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi trong tháng này nhằm nắn gâncác chính phủ trước nguy cơ bị ảnh hưởng quan hệ với Trung Quốc.
Các phái đoàn nghị viện từ Mỹ, Châu Âu và Nhật Bản đã đến thăm Đài Loan thường xuyên trong nhiều năm.
Bắc Kinh đã liên tục phản đối những chuyến thăm trao đổi như vậy nhưng không trả đũa bằng các lời đe dọa hoặc trừng phạt quân sự cho đến gần đây.
Khi một phái đoàn Nhật Bản đến thăm vào ngày 27 tháng Bảy, chỉ một tuần trước chuyến thăm của Pelosi, Bắc Kinh đã không có phản ứng gay gắt.
Nhưng khi một thứ trưởng Lithuania đến Đài Bắc ngay sau khi bà Pelosi rời đi, Bắc Kinh đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với thứ trưởng này.
Các nhà quan sát cho rằng Bắc Kinh khó có thể thành công trong việc cô lập Đài Loan hơn nữa với những động thái như vậy.
Theo các quan chức, Chính phủ Nhật Bản không bày tỏ lo ngại về chuyến đi của Furuya vì họ coi đây là việc thường lệ. Nhưng Tokyo cũng biết rằng căng thẳng về chủ đề Đài Loan có thể khiến có hệ lụy với Trung Quốc.
Một quan chức cấp cao của chính phủ cho biết: “Đây là dịp kỷ niệm 50 năm [quan hệ ngoại giao] Nhật-Trung. Có áp lực từ cộng đồng doanh nghiệp, nhưng chúng tôi với tư cách là các nhà ngoại giao cũng muốn một mối quan hệ ổn định với Trung Quốc, cho nên trên tinh thần đó thì không nên khuyến khích các nhà lập pháp Nhật Bản thăm Đài Loan.”
Nhật Bản là một trong những đồng minh của Hoa Kỳ lên tiếng mạnh mẽ nhất trong việc lên án các cuộc tập trận quân sự gần đây của Trung Quốc, đặc biệt là sau khi 5 tên lửa rơi xuống vùng đặc quyền kinh tế của nước này.
Tuy nhiên, Thủ tướng Fumio Kishida cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc hai nước duy trì đối thoại.
Trong khi đó truyền thông Mỹ cho biết chỉ vài ngày trước khi Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi dự kiến thăm Đài Loan, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã yêu cầu Tổng thống Biden tìm cách ngăn cản bà Pelosi đến thăm.
Yêu cầu của ông Tập được nêu trong cuộc điện đàm ngày 28/7 với ông Biden, mà theo mô tả bởi một quan chức cấp cao của Nhà Trắng nói với điều kiện giấu tên, là để thảo luận về một chủ đề nhạy cảm, theo Washington Post.
Nhưng ông Biden nói với ông Tập rằng ông không thể can thiệp được và giải thích rằng Quốc hội là một nhánh độc lập của chính phủ và bà Pelosi cũng như các thành viên khác của Quốc hội, sẽ tự đưa ra quyết định về các chuyến công du nước ngoài.
Quan chức này cho biết ông Biden cũng cảnh báo ông Tập không thực hiện các hành động khiêu khích và lấn lướt nếu Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ tới Đài Loan.
Tuy nhiên, ngay cả khi họ bảo vệ quyền thăm Đài Loan của bà Pelosi, các quan chức hàng đầu của Hoa Kỳ vẫn bày tỏ quan ngại sâu sắc về chuyến đi.
