21/11/2022
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia của Ukraine, nằm dưới sự kiểm soát của Nga, đã bị rung chuyển bởi pháo kích hôm 20/11, khiến cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc lên án, cho biết các cuộc tấn công như vậy có nguy cơ gây ra thảm họa lớn, theo Reuters.
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết hơn chục vụ nổ đã làm rung chuyển nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu vào tối ngày 19/11 và 20/11.
Moscow và Kiev đều đổ lỗi cho nhau về vụ pháo kích vào cơ sở như họ đã làm nhiều lần trong những tháng gần đây sau các vụ nổ trước đó.
Ông Rafael Grossi, người đứng đầu IAEA, cho biết tin tức về vụ nổ này là vô cùng đáng lo ngại.
“Vụ nổ xảy ra tại địa điểm của nhà máy điện hạt nhân lớn này là điều hoàn toàn không thể chấp nhận được. Bất cứ ai đứng sau vụ này, nó phải dừng lại ngay lập tức. Như tôi đã nói nhiều lần trước đây, quý vị đang đùa với lửa!” ông nói trong một tuyên bố.
Trích dẫn thông tin do quản lý nhà máy cung cấp, nhóm IAEA tại hiện trường cho biết đã có thiệt hại đối với một số tòa nhà, hệ thống và thiết bị, nhưng không có thiết bị nào quan trọng đối với an toàn và an ninh hạt nhân cho đến nay.
Nhóm dự định tiến hành đánh giá vào ngày 21/11, Grossi cho biết trong một tuyên bố được đưa ra sau đó hôm 20/11.
Mặc dù vậy, nhà điều hành năng lượng hạt nhân Nga Rosenergoatom cho biết sẽ có những hạn chế đối với những gì nhóm có thể kiểm tra.
“Họ diễn giải nhiệm vụ của họ là không có giới hạn. Thực tế không phải như vậy”, ông Renat Karchaa, cố vấn cho CEO của Rosenergoatom, nói với hãng tin Tass.
“Nếu họ muốn kiểm tra một cơ sở không liên quan gì đến an toàn hạt nhân, quyền truy cập sẽ bị từ chối”.
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia cung cấp khoảng 1/5 điện năng của Ukraine trước cuộc xâm lược của Nga và đã nhiều lần buộc phải vận hành bằng máy phát điện dự phòng.
Các lò phản ứng đã ngừng hoạt động nhưng có nguy cơ nhiên liệu hạt nhân có thể quá nóng nếu nguồn điện chạy hệ thống làm mát bị cắt. Pháo kích đã nhiều lần cắt đứt đường dây điện.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết Ukraine đã bắn vào đường dây điện cung cấp cho nhà máy này, trong khi TASS dẫn lời Karchaa cho biết một số cơ sở lưu trữ đã bị Ukraine pháo kích.
Công ty năng lượng hạt nhân Energoatom của Ukraine cáo buộc quân đội Nga pháo kích vào địa điểm này và cho biết có ít nhất 12 phát đạn vào cơ sở hạ tầng của nhà máy.
Công ty này cho biết Nga đã nhắm mục tiêu cơ sở hạ tầng cần thiết nhằm hạn chế hơn nữa nguồn cung cấp điện của Ukraine.
