4 tháng 5 2023
Tổng thống Volodymyr Zelensky đã bác bỏ cáo buộc Ukraine tiến hành một cuộc tấn công bằng drone nhằm vào Điện Kremlin, mà phía Moscow cho rằng cố gắng giết Tổng thống Nga Vladimir Putin.
“Chúng tôi không tấn công Putin hay Moscow. Chúng tôi chiến đấu trên lãnh thổ của mình. Chúng tôi đang bảo vệ làng mạc và các thành phố,” ông Zelensky phát biểu trong chuyến đi đến Phần Lan.
Văn phòng Tổng thống Nga cho biết lực lượng phòng vệ đã bắn hạ hai chiếc drone ngay trong đêm.
Nga cũng đe dọa trả đũa khi và nơi nào thấy cần thiết.
Hình ảnh chưa được BBC kiểm chứng lan truyền trên mạng xã hội cho thấy khói bốc lên từ Điện Kremlin, một khu phức hợp chính phủ rộng lớn ở trung tâm thủ đô Moscow vào sáng sớm ngày thứ Tư 03/05.
Video thứ hai cho thấy một vụ nổ nhỏ bên trên trụ sở Hội đồng Liên bang (tức Thượng viên Nga) khi hai người đàn ông có vẻ đang leo lên chóp của tòa nhà này.
Văn phòng Tổng thống Nga tuyên bố Ukraine muốn tiến hành một cuộc tấn công vào nơi ở của ông Putin tại Điện Kremlin và mô tả đây là “một hành động khủng bố có kế hoạch và là nỗ lực ám sát tổng thống”.
Giới chức Nga cho biết hai chiếc drone nhắm vào khu phức hợp này đã bị vô hiệu hóa bằng radar điện tử, và cho biết ông Putin đã không ở đó vào thời điểm xảy ra cuộc tấn công.
Nhưng Ukraine nói các cáo buộc của Nga chỉ thuần túy là tiền đề cho các cuộc tấn công quy mô lớn trên lãnh thổ của mình và Mỹ nói đang xem xét những tuyên bố từ phía Nga với rất nhiều sự cẩn trọng.
Ông Putin có vẻ là một trong những nhà lãnh đạo được bảo vệ nghiêm ngặt nhất trên thế giới. Tại các sự kiện mà ông Putin hiện diện tại Moscow có các nhà báo của BBC tham dự, an ninh cực kỳ nghiêm ngặt, bao gồm kiểm tra quy mô lớn và hàng dài xe cộ hộ tống, không phận bị đóng và giao thông bị phong tỏa.
Tuy nhiên, nếu điều mà Điện Kremlin tuyên bố là đúng thì điều này đặt câu hỏi về việc Tổng thống Nga đã được bảo vệ thật sự tốt đến mức nào.
Sẽ có những rà soát về tính hiệu quả trong hệ thống phòng không của Nga. Trong những tháng qua, có thể thấy các hệ thống phòng không này xuất hiện trên những sân thượng tòa nhà ở Moscow, gần các tòa nhà quan trọng.
Các hệ thống này được thiết lập vì Điện Kremlin quan ngại rằng Ukraine, và lực lượng thân Ukraine, có thể tiến hành các cuộc tấn công từ trên không nhằm vào những mục tiêu giá trị cao.
Dù bất kỳ điều gì thật sự đã xảy ra vào buổi sáng ngày thứ Tư 03/05, câu hỏi hiện nay là Nga sẽ đáp trả thế nào. Một số quan chức đã kêu gọi có hành động cứng rắn. Các tướng lĩnh của Nga đã cảnh báo nhiều lần về các phản ứng cứng rắn nhằm vào những vụ tấn công trên lãnh thổ của Nga.
Nhưng vẫn chưa rõ liệu Nga sẽ có khả năng tiến hành các cuộc tấn công trả đũa nghiêm túc nào hay không, hoặc liệu vụ việc này sẽ dẫn đến bất kỳ sự leo thang đáng kể nào trên chiến trường trong lòng Ukraine.
Cố vấn Tổng thống Ukraine nói với BBC rằng vụ việc này cho thấy Nga có thể “đang chuẩn bị cho một cuộc khiêu khích khủng bố quy mô lớn” tại Ukraine.
Ông Mykhailo Podolyak cho biết việc tấn công Moscow không có ý nghĩa gì cho Ukraine nhưng sẽ giúp Nga biện minh cho những cuộc tấn công nhằm vào các mục tiêu dân sự.
Vào ngày thứ Tư 03/05, các cuộc tấn công của Nga nhằm vào thành phố Kherson ở miền nam Ukraine đã khiến 21 người thiệt mạng. Ông Zelensky nói cuộc pháo kích đã nhắm vào “một trạm xe lửa và một ngã tư đường, một ngôi nhà, một cửa hàng kim khí, một siêu thị bán rau quả và một trạm xăng”. Các nạn nhân bao gồm khách hàng vào siêu thị và nhân viên của một công ty năng lượng, người đã tiến hành việc sửa chữa, giới chức Ukraine cho biết.
Ông Podolyak cho biết thêm bất kỳ drone nào bay trên các địa điểm ở Nga bị bắn hạ bởi “các hoạt động du kích của lực lượng chiến đấu trong vùng”.
“Điều gì đó đang diễn ra ở Cộng hòa Liên bang Nga, nhưng chắc chắn không có những chiếc drone của Ukraine bay trên Điện Kremlin,” ông Podolyak tuyên bố.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết ông không thể xác thực những cáo buộc từ phía Nga rằng Ukraine đã muốn giết ông Putin, nhưng cho biết ông sẽ xem bất kỳ tuyên bố nào từ phía văn phòng Tổng thống Nga “rất chưa được kiểm chứng”.
Mick Mulroy, một cựu phó trợ lý về quốc phòng của Mỹ và nhân viên CIA, nói với BBC rằng nếu các thông tin về vụ việc này là chính xác, thì “không thể” có một nỗ lực ám sát khi Ukraine đang theo dõi chặt chẽ quá trình di chuyển của Putin và ông ta không ở Moscow vào thời điểm đó.
“Điều này có thể để cho người dân Nga thấy họ có thể bị tấn công ở bất cứ đâu và cuộc chiến tranh mà Nga phát động tại Ukraine có thể cuối cùng sẽ quay trở về Nga, thậm chí là ngay tại thủ đô,” ông Mick Mulroy nói.
Một khả năng khác, nếu các thông tin không chính xác, “Nga có thể đang ngụy tạo điều này để làm tiền đề tấn công Tổng thống Zelensky, điều mà họ đã từng cố thực hiện trong quá khứ”, ông Mulroy nói.
Nga cũng nhấn mạnh cáo buộc tấn công bằng drone này xảy ra chỉ vài ngày trước lễ duyệt binh kỷ niệm ngày Chiến thắng 09/05 ở Moscow, theo đó các nhân vật quan trọng nước ngoài dự kiến sẽ tham dự.
Cuộc duyệt binh sẽ diễn ra như kế hoạch, giới chức Nga tuyên bố.
Thị trưởng Moscow hôm thứ Tư 04/05 công bố một lệnh cấm drone không được cấp phép bay trên bầu trời.
Một số thành phố của Nga cũng tuyên bố sẽ giảm quy mô các hoạt động mừng ngày Chiến thắng năm nay.
Giới chức Nga cũng viện dẫn những lý do an ninh và các cuộc tấn công từ các lực lượng thân Ukraine là các sự thay đổi. Những vụ nổ và cháy cũng đã xảy ra tại Nga trong những tuần gần đây.
