Đăng ngày: 18/05/2023
Lần đầu tiên trong lịch sử, Trung Quốc họp thượng đỉnh với 5 quốc gia vùng Trung Á thuộc Liên Xô cũ, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan và Uzbekistan. Thượng đỉnh – diễn ra trong hai ngày – khai mạc hôm nay, 18/05/2023, tại thành phố Tây An (Xi’an), tỉnh Thiểm Tây, miền tây Trung Quốc.
Theo AFP, Thượng đỉnh Trung Quốc – Trung Á hôm nay sẽ là dịp để lãnh đạo Trung Quốc và 5 nước Trung Á thúc đẩy nhiều dự án cơ sở hạ tầng, trong đó có tuyến đường sắt Trung Quốc – Kyrgyzstan – Uzbekistan, trị giá 6 tỉ đô la, hiện đang đình trệ, cũng như dự án mở rộng mạng lưới dẫn khí đốt từ Trung Á sang Trung Quốc. Các thông báo chủ yếu của Thượng đỉnh dự kiến được công bố sáng mai, 19/05. Trung Quốc và 5 quốc gia Trung Á có thể sẽ ra một tuyên bố chung.
Trước cuộc họp thượng đỉnh, theo AFP, hôm qua, 17/05, tại Tây An, lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã tiếp ông Kassym-Jomart Tokaïev, tổng thống Kazakhstan, quốc gia rộng nhất và đông dân thứ hai của khu vực Trung Á. Trong buổi hội đàm với chủ tịch Trung Quốc, tổng thống Kazakhstan đã hoan nghênh ‘‘các kết quả quan trọng’’ đã đạt được trong những năm gần đây trong các hợp tác liên quan đến ‘‘Những Con đường Tơ lụa mới’’, đặc biệt là các cơ sở hạ tầng giao thông. Trong ngày hôm nay, chủ tịch Trung Quốc tiếp lãnh đạo các nước khác tham dự thượng đỉnh.
Thành phố lịch sử Tây An là đầu mút phía đông của ‘‘Con đường Tơ lụa’’ thời cổ đại nối liền châu Âu và châu Á, ngang qua ngả Trung Á. Các nước khu vực này có một vị trí quan trọng trong dự án ‘‘Vành Đai và Con Đường’’ (BRI), tên gọi chính thức của kế hoạch ‘‘Những Con đường Tơ lụa mới’’ mà Bắc Kinh khởi động cách nay 10 năm, với trọng tâm là xây dựng các tuyến đường giao thông, đường bộ, đường sắt, hải cảng ở nước ngoài với vốn đầu tư Trung Quốc.
Thượng đỉnh Trung Quốc – Trung Á được tổ chức gần như cùng lúc thượng đỉnh khối G7 mở rộng ở Nhật Bản (từ 19 đến 21/05). G7 gồm bảy cường quốc công nghiệp hàng đầu Mỹ, Nhật, Anh, Pháp, Đức, Ý và Canada. Trả lời AFP, ông Chu Chí Quần (Zhiqun Zhu), giáo sư về quan hệ quốc tế, Đại học Bucknell, Mỹ, lưu ý là hội nghị G7 ở Nhật Bản chắc chắn sẽ tập trung vào các biện pháp ‘‘ngăn chặn ảnh hưởng gia tăng của Trung Quốc trên thế giới’’. Vị chuyên gia nói trên nhấn mạnh Thượng đỉnh Trung Quốc – Trung Á là dịp để Bắc Kinh một lần nữa cho thấy ‘‘sự phục hưng của Trung Quốc là không thể cản nổi’’ và ‘‘Trung Quốc có được sự ủng hộ mạnh mẽ tại Trung Á’’.
