Vào lúc Hoa Kỳ siết chặt các biện pháp trừng phạt nhắm vào nhiều tập đoàn Trung Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ, cách nay hai ngày, hôm 28/09/2023 Quốc Hội Trung Quốc thông qua một bộ luật mới tăng cường khả năng đối phó trước các áp lực của « nước ngoài ». Văn bản sẽ chính thức có hiệu lực kể từ ngày mai 01/07/2023.
Đăng ngày: 30/06/2023
Chủ Nhiệm Văn Phòng Ủy Ban Công Tác Đối Ngoại Trung Ương Đảng Cộng Sản Trung Quốc, Vương Nghị, được hãng tin Pháp AFP trích dẫn, giải thích bộ luật mới về quan hệ đối ngoại là một « khung pháp lý cần thiết nhằm đáp ứng nhu cầu cấp bách bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh và lợi ích phát triển » của Trung Quốc. Văn bản bao gồm 6 chương và hơn 40 điều khoản này cho phép Bắc Kinh « triển khai, đề xướng » những biện pháp để chống lại những hành vi mà chính quyền nước này coi là nhằm « kềm tỏa, can thiệp hay trừng phạt (của nước ngoài) làm phương hại đến quyền lợi » của Trung Quốc.
Luật gia Moritz Rudolf đại học Yale, Hoa Kỳ đánh giá, ngoài mục đích đối phó với các biện pháp trừng phạt của quốc tế, bộ luật mới của Trung Quốc còn có một lợi thế khác, do văn bản này có nội dung « khá mơ hồ » nên có thể được sử dụng để « bảo vệ quan điểm của Bắc Kinh khi cần ». Thí dụ như trong trường hợp bị chỉ trích không tuân thủ, hay thực thi luật pháp quốc tế, Trung Quốc có thể giải thích không tuân thủ luật pháp quốc tế vì « quyền chủ quyền, vì an ninh và lợi ích quốc gia ».
Nói cách khác, văn bản này cho phép Bắc Kinh áp dụng luật pháp của Trung Quốc ngoài phạm vi lãnh thổ quốc gia. Hơn thế nữa luật về quan hệ quốc tế mới của Trung Quốc là nhằm đáp trả Hoa Kỳ. Mỹ luôn viện lý do « an ninh quốc gia » để trừng phạt các doanh nghiệp Trung Quốc nhất là trong lĩnh vực công nghệ cao.
Tháng 10/2022 chính quyền Biden đã cấm các tập đoàn Mỹ xuất khẩu hay mua một số trang thiết bị của Trung Quốc, đặc biệt là chip điện tử cao cấp cũng có thể sử dụng trong lĩnh vực quân sự.
