Ngày hôm qua, 11/07/2023, tại vùng Volhynie, chính quyền Ba Lan tổ chức lễ tưởng niệm lần thứ 80 vụ thảm sát 100 000 người, nạn nhân của những kẻ theo dân tộc chủ nghĩa thuộc Quân đội kháng chiến Ukraina (UPA) trong Đệ Nhị Thế Chiến. Thảm kịch lịch sử diễn ra từ 1943 đến 1945 khi Ba Lan bị Đức Quốc Xã chiếm đóng, là một trong những điểm bất đồng lớn giữa Vacxava và Kiev trước khi chiến tranh Ukraina nổ ra.
Đăng ngày: 12/07/2023
Từ Vacxava, thông tín viên RFI Martin Chabal tường trình về « ngày quốc gia tưởng nhớ các nạn nhân của nạn diệt chủng Volhynie », ngày 11/07 tại Ba Lan :
« Trước cây thánh giá lớn ở Vacxava, có rất nhiều cảm xúc, gợi lại cuộc thảm sát khiến 100 000 người Ba Lan thiệt mạng ở vùng Volhynie. Đó là những sự kiện đánh dấu cuộc đời của bà Karolina Romanowska-Adamiec. Bà nói : « 18 người trong gia đình tôi đã thiệt mạng trong các cuộc thảm sát đó, nhưng ông tôi đã sống sót, và đó là lý so vì sao tôi có mặt ở đây ».
Cô Paulina Kalinovska đến đây để yêu cầu Ukraina có hành động tương tự như Ba Lan, tức là thừa nhận rằng các vụ thảm sát đó là một cuộc diệt chủng. Cô Paulina cho rằng « cần phải gọi tên những sự kiện theo bản chất của nó. Đó là một cuộc diệt chủng. Vụ thảm sát không xảy ra trong một cuộc chiến tranh hay cuộc xung đột mà đó chỉ là đơn giản là cuộc diệt chủng ».
Một vài tấm băng rôn đã được giăng lên trong lễ tưởng niệm yêu cầu các đại diện Ukraina cho phép những nạn nhân có phần mộ ở Ukraina. Về phần mình, bà Karolina hy vọng rằng Ba Lan và Ukraina có thể hòa giải. Bà khẳng định : « Điều quan trọng nhất là phải đối thoại, phải tranh luận. Phía Ukraina không có nhiều hiểu biết về chủ đề này. Giờ đây, tôi hy vọng rằng Ukraina sẽ được giải phóng và chúng tôi có thể bắt đầu xây dựng lại mối quan hệ giữa hai nước. »
Bà Karolina đã lập ra một hiệp hội về chủ đề này, để người Ba Lan và Ukraina gặp nhau, thảo luận về lịch sử của hai nước. »
Theo AFP, về ngày lễ tưởng niệm này, thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawieck cho rằng « khi các hài cốt của các nạn nhân vẫn chưa được tìm thấy thì Ba Lan và Ukraina sẽ không thể hòa giải được ».
Tại Lutsk ở miền tây Ukraina, từng thuộc về Ba Lan, ngày 09/07, tổng thống Ba Lan Andrzej Duda đã gặp đồng cấp Ukraina Volodymyr Zelensky, cả hai cùng tham dự một buổi lễ tại nhà thờ để tưởng nhớ các nạn nhân trong vụ thảm sát.
Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda nhấn mạnh rằng, trong bối cảnh chiến tranh Ukraina hiện nay, « mối quan hệ giữa Ba Lan và Ukraina chưa bao giờ gần gũi đến vậy, đã đến lúc để hai nước cùng nỗ lực hàn gắn các vết thương trong quá khứ ».
