2 giờ trước
Thế giới đang “ở trong một giờ đen tối trong lịch sử” vì cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói với các đồng minh châu Á chủ chốt.
Ông nói, chiến tranh Ukraine hiện đã trở thành một “vấn đề toàn cầu”, cho thấy tầm quan trọng của việc bảo vệ trật tự quốc tế.
Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida cũng nói rằng một cuộc xâm lược tương tự không nên xảy ra ở châu Á.
Ông Biden đang gặp các nhà lãnh đạo của Nhật Bản, Australia và Ấn Độ tại Tokyo trong chuyến thăm đầu tiên tới châu Á trên cương vị tổng thống.
Bốn quốc gia được gọi chung là Bộ tứ đang thảo luận về an ninh và kinh tế, bao gồm cả ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực – và những khác biệt về cuộc xâm lược của Nga.
Bình luận của ông Biden được đưa ra một ngày sau khi ông cảnh báo Trung Quốc rằng họ đang “đùa với nguy hiểm” vì Đài Loan và thề sẽ bảo vệ Đài Loan về mặt quân sự nếu Trung Quốc tấn công, một bình phẩm có vẻ trái ngược với chính sách lâu nay của Mỹ về vấn đề này.
Trong bài phát biểu khai mạc tại hội nghị thượng đỉnh hôm thứ Ba, ông Biden nói, cuộc chiến Ukraine “sẽ ảnh hưởng đến tất cả các nơi trên thế giới” khi Nga phong tỏa xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.
Ông Biden nhắc lại cam kết bảo vệ trật tự và chủ quyền quốc tế “bất kể chúng bị vi phạm ở đâu trên thế giới” và vẫn là “đối tác mạnh mẽ và lâu dài” ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. .
Sau cuộc gặp, ông Kishida nói với các phóng viên rằng cả 4 nước “bao gồm cả Ấn Độ” đều nhất trí về tầm quan trọng của pháp quyền, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ; và rằng “những nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng bằng vũ lực sẽ không bao giờ được dung thứ”.
Ấn Độ là thành viên Bộ tứ duy nhất cho đến nay từ chối chỉ trích trực tiếp Nga về cuộc xâm lược.
Các quốc gia thuộc nhóm này đã công bố một sáng kiến giám sát hàng hải mới dự kiến sẽ tăng cường giám sát hoạt động của Trung Quốc trong khu vực, cùng với kế hoạch chi ít nhất 50 tỷ USD (40 tỷ bảng Anh) cho các dự án cơ sở hạ tầng và đầu tư trong 5 năm tới.
Bộ tứ là gì – và tại sao Trung Quốc lại là mối quan tâm?
Chính thức được gọi là Đối thoại An ninh Tứ giác, nhóm này bắt đầu như một nhóm lỏng lẻo sau trận sóng thần ở Ấn Độ Dương năm 2004, để cung cấp hỗ trợ nhân đạo. Nhóm này đã rơi vào trạng thái không hoạt động trước khi trở lại vào năm 2017.
Tuy nhiên, kể từ đó, các nhà lãnh đạo cao nhất đã họp lần thứ tư – họ đã gặp nhau một lần tại Washington vào tháng 9 năm ngoái và họp qua mạng hai lần – trong vòng chưa đầy hai năm.
Việc Bắc Kinh đầu tư mạnh vào việc củng cố hải quân và hiệp ước an ninh gần đây với quần đảo Solomon đã làm dấy lên lo ngại ở Australia.
Nhật Bản ngày càng trở nên cảnh giác với cái mà họ gọi là “các cuộc xâm nhập” thường xuyên của hải quân Trung Quốc trong vùng biển của mình.
Hôm thứ Hai, ông Biden đã công bố Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ-Thái Bình Dương vì sự thịnh vượng (IPEF), một hiệp ước thương mại do Hoa Kỳ dẫn đầu nhằm thúc đẩy tăng trưởng khu vực bao gồm 13 quốc gia, chủ yếu ở châu Á.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo cho biết hiệp ước sẽ cung cấp cho các nước “một giải pháp thay thế cho cách tiếp cận của Trung Quốc”.
IPEF được nhiều người coi là một cách để Mỹ tái tham gia vào khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương – một hiệp định thương mại khu vực – vào năm 2017.
