Đăng ngày: 05/05/2023
Mỹ hiện giờ được phép tiếp cận 9 căn cứ quân sự ở Philippines. Trả lời phỏng vấn của Reuters ngày 04/05/2023, tổng thống Marcos Jr. cho biết đây chỉ là biện pháp « phòng thủ » nhưng có thể « có ích » nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan.
Mỹ và Philippines đã ký Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Tăng cường (EDCA) năm 2014 với trọng tâm là cải thiện khả năng can thiệp trong trường hợp thiên tai. Tuy nhiên, theo tổng thống Marcos Jr., « hiện giờ có thêm một khía cạnh khác… Căng thẳng ở eo biển Đài Loan dường như tiếp tục gia tăng. Tiếp theo, an toàn cho công dân Philippines ở Đài Loan trở thành vấn đề quan trọng ». Tổng thống Philippines cho rằng « những căn cứ trong khuôn khổ thỏa thuận EDCA có thể có ích cho chúng tôi nếu sự kiện kinh hoàng đó xảy ra », ý muốn nói đến một cuộc tấn công Đài Loan.
Trước đó, trả lời Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế – CSIS, ông Marcos Jr. khẳng định, Washington « không đề xuất với Philippines bất kỳ kiểu hành động tham gia bảo vệ Đài Loan » hoặc « gửi quân trong trường hợp xảy ra chiến tranh Đài Loan ». Nguyên thủ Philippines nhấn mạnh việc thắt chặt hợp tác quân sự với Mỹ « chỉ mang tính chất phòng thủ và có thể là phòng thủ dân sự liên quan đến thảm họa và sơ tán công dân Philippines ».
Manila đã chấp nhận tham gia các cuộc tuần tra chung ở Biển Đông với Mỹ, Úc và Nhật Bản, thậm chí là với cả Hàn Quốc trong thời gian tới. Tổng thống Philippines khẳng định những cuộc tuần tra đó sẽ giúp bảo vệ quyền tự do lưu thông ở Biển Đông, nơi Trung Quốc không ngừng gia tăng hiện diện quân sự. Manila cũng đang thảo luận về hợp tác quốc phòng ba bên với Mỹ và Nhật Bản.
Phía Trung Quốc đã kiên quyết phản đối mọi sự can thiệp của các nước không nằm trong Biển Đông. Trả lời họp báo hôm 04/05, người phát ngôn Mao Ninh của bộ Ngoại Giao Trung Quốc tuyên bố : « Biển Đông không phải là bãi săn cho các thế lực nước ngoài ».
