Taliban kêu gọi phụ nữ ở nhà, nói chưa bao giờ được ‘huấn luyện’ cách tôn trọng phụ nữ
Trong những năm đầu tiên Taliban cai trị, từ năm 1996 đến 2001, phụ nữ Afghanistan không được phép rời khỏi nhà ngoại trừ những điều kiện hạn hẹp nhất định. Phụ nữ ở đây luôn đứng trước nguy cơ bị đánh đập, tra tấn hoặc hành quyết.
Kể từ khi Taliban giành lại quyền kiểm soát Afghanistan từ ngày 15 Tháng Tám, các quan chức của họ khẳng định rằng lần này sẽ khác. Họ nói rằng phụ nữ sẽ được phép làm việc, các cô gái sẽ được tự do đến trường. Ít nhất là trong giới hạn của cách giải thích của họ về Hồi giáo.
Nhưng những dấu hiệu ban đầu đã cho thấy đó chỉ là lời hứa sáo rỗng. Một phát ngôn viên của Taliban tuyên bố tại Kabul vào ngày Thứ Ba, 24 Tháng Tám, rằng phụ nữ nên ở nhà, ít nhất là ở thời điểm hiện tại. Lý do rất đơn giản là, các chiến binh của họ chưa được huấn luyện để không làm phụ nữ bị thương.
Người phát ngôn Zabihullah Mujahid gọi đây là chính sách “tạm thời” nhằm bảo vệ phụ nữ cho đến khi Taliban có thể bảo đảm an toàn cho họ. Mujahid nói:
“Chúng tôi lo lắng lực lượng mới chưa được đào tạo bài bản của chúng tôi có thể ngược đãi phụ nữ. Chúng tôi không muốn lực lượng của mình làm hại hoặc quấy rối phụ nữ”.
Mujahid nói rằng phụ nữ nên ở nhà “cho đến khi chúng tôi có quy định mới”, và “lương của họ sẽ được trả tại nhà của họ.”
Ahmadullah Waseq, Phó ủy ban các vấn đề văn hóa của Taliban, cũng nói với The New York Times rằng Taliban “không có vấn đề gì với phụ nữ đi làm”, miễn là họ đeo khăn trùm đầu. Tuy nhiên, “hiện tại, chúng tôi yêu cầu họ ở nhà cho đến khi tình hình trở nên bình thường. Bây giờ nó là một tình huống quân sự”.
Khi Taliban nắm quyền lần trước, phụ nữ bị cấm làm việc bên ngoài nhà hoặc thậm chí ra khỏi nhà mà không có nam giới giám hộ. Họ không thể đi học, và phải đối mặt với sự xỉa xói nơi công cộng nếu họ bị phát hiện vi phạm các quy tắc đạo đức, giống như một quy tắc yêu cầu họ phải được bảo hiểm đầy đủ.
Và trong những năm 1996-2001, thế giới cũng đã nghe lời hứa của Taliban về những hạn chế đối với cuộc sống của phụ nữ là nhu cầu tạm thời. Thời khắc “cởi trói” cho phụ nữ không bao giờ tới, vì thân phận phụ nữ đã được định “trong giới hạn của luật Hồi giáo”.
Brian Castner, Cố vấn cấp cao về khủng hoảng tại Tổ chức Ân xá Quốc tế nói, không có dấu hiệu cho thấy Taliban có ý định thực hiện điều gì tốt đẹp cho phụ nữ, hoặc bất kỳ lời hứa nào khác. Tổ chức Ân xá Quốc tế đã nhận được báo cáo về việc các chiến binh đi từng nhà với danh sách tên, mặc dù các nhà lãnh đạo của họ đã cam kết công khai không trả thù những người Afghanistan từng làm việc với chính phủ trước đây.
Ông Castner nói: “Lời hứa của Taliban và thực tế hoàn toàn khác nhau. Nếu một chiến binh Taliban ‘vô tình’ thực hiện hành vi lạm dụng hoặc vi phạm nhân quyền, đó chỉ là một loại bạo lực ngẫu nhiên, đó là một chuyện. Nhưng nếu có một hệ thống đến từng nhà tìm kiếm mọi người, đó không phải là một chiến binh chưa được đào tạo, mà là một hệ thống đang hoạt động. Họ dùng những lời xảo trá làm vỏ bọc cho những gì đang thực sự xảy ra”.
Tại Kabul hôm Thứ Tư, một người dân tên Shabaka nói với The New York Yimes, phụ nữ ở các khu vực của thành phố có ít sự hiện diện của Taliban đã ra ngoài “với trang phục bình thường như trước khi có Taliban”. Nhưng ở những khu vực trung tâm có nhiều chiến binh Taliban, rất ít phụ nữ mạo hiểm ra ngoài.
Bà Heather Barr, Phó giám đốc phụ nữ tại Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, cho biết “Taliban đang cố gắng tỏ ra bình thường và hợp pháp. Điều này sẽ kéo dài chừng nào cộng đồng quốc tế và báo chí quốc tế vẫn còn ở Kabul. Và sau đó chúng ta sẽ lại xem chúng thực sự như thế nào”.
(Theo: New York Times)
