Khủng hoảng Afghanistan: Taliban sát hại dân thường trong trung tâm kháng chiến
14 tháng 9 2021
BBC phát hiện rằng có ít nhất 20 thường dân đã bị sát hại ở khu vực Thung Lũng Panjshir của Afghanistan. Đây là nơi xảy ra giao tranh giữa Taliban và các lực lượng đối lập. Đường dây liên lạc đã bị cắt ở thung lũng, khiến việc đưa tin khó khăn, nhưng BBC có bằng chứng về các vụ tàn sát của Taliban bất chấp lời hứa sẽ kiềm chế.
Một đoạn ghi hình trên một con đường đầy bụi ở Panjshir cho thấy một người đàn ông mặc quân trang bị các chiến binh Taliban bao vây. Tiếng súng vang lên và anh ta ngã quỵ xuống đất.
Không rõ người đàn ông bị giết có phải là quân nhân hay không – quân phục khá phổ biến ở khu vực này. Trong video, một người ngoài khẳng định anh ta là dân thường.
BBC xác minh đã có ít nhất 20 vụ tử vong như vậy ở Panjshir.
Một trong những nạn nhân là Abdul Sami – chủ cửa hàng và cha của hai đứa trẻ.
Các nguồn tin địa phương cho biết người đàn ông này đã không chạy trốn khi Taliban tiến tới, nói với họ: “Tôi chỉ là một chủ cửa hàng nghèo và không liên can gì đến chiến tranh”.
Nhưng ông đã bị bắt đi, bị buộc tội bán sim cho những phần tử kháng chiến. Nhiều ngày sau, xác của ông bị vứt gần nhà. Các nhân chứng nhìn thấy thi thể của ông nói rằng họ thấy có dấu hiệu bị tra tấn.
Khi Taliban nhanh chóng nắm quyền vào tháng trước, chỉ còn một khu vực cầm cự được.
Thung lũng Panjshir từ lâu đã trở thành tâm điểm của các cuộc kháng chiến ở Afghanistan. Dưới sự chỉ huy của lãnh đạo phe đối lập, Ahmad Shah Massoud, khu vực này đã đẩy lùi cả lực lượng Liên Xô lẫn Taliban. Những đỉnh núi vây quanh thung lũng gây khó khăn cho bất kỳ ai cố gắng giành lấy nơi này.
Con trai của Massoud, Ahmad, đã lãnh đạo cuộc kháng chiến chống lại Taliban trong lần thứ hai họ nắm quyền kiểm soát Afghanistan. Nhưng tuần trước, nhóm chiến binh này đã tuyên bố thắng lợi, phát đi đoạn phim hình ảnh các chiến binh của họ đang giương cao lá cờ.
Các lực lượng kháng chiến đã thề sẽ tiếp tục nghênh chiến, với việc Ahmad Massoud kêu gọi một “cuộc nổi dậy toàn quốc” đả đảo lại Taliban.
Giờ đây, sự chú ý đang chuyển sang những gì sẽ xảy ra tiếp theo ở Panjshir, cũng như những nơi khác ở Afghanistan, với sự cầm quyền trở lại của Taliban.
Khi Taliban tiến vào thung lũng, họ khuyến khích người dân tiếp tục hoạt động như bình thường.
Người phát ngôn Malavi Abdullah Rahamani nói: “Họ (người dân) nên ra ngoài và tiếp tục làm các công việc hàng ngày của họ.
“Nếu họ là chủ tiệm tạp hóa, họ có thể đến cửa hàng của họ. Nếu họ là nông dân, họ có thể ra trang trại của họ. Chúng tôi ở đây để bảo vệ họ, mạng sống của họ và gia đình họ.”
Nhưng thay vì vậy, các thước phim từ nơi đây cho thấy những khu chợ sầm uất một thời giờ trở nên hoang vu. Người dân đang cố gắng chạy trốn, với hàng dài phương tiện nối đuôi nhau bên dưới các đỉnh núi cheo leo của thung lũng.
Đã có những cảnh báo về tình trạng thiếu lương thực và thuốc men.
Taliban đã phủ nhận việc nhắm vào dân thường. Nhưng sau đó, các ghi nhận về vụ thảm sát các thành viên của tộc người thiểu số Hazara và việc sát hại một nữ cảnh sát, là dấu hiệu nữa cho thấy thực tế khác với lời hứa hẹn của Taliban về việc không có các vụ trả thù.
Patricia Grossman – thuộc Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói: “Những thông tin này rơi vào dạng thông tin mà chúng tôi đã ghi nhận trước đây trên khắp Afghanistan,”
“Khi Taliban tiến về Kabul trong tháng 7 và 8, chúng tôi đã nhận được các báo cáo tương tự và chúng tôi đã ghi nhận các vụ hành quyết vội vàng đối với những cựu nhân viên an ninh, cựu thành viên chính quyền và dân thường nhằm trả thù. Chuyện này là hết sức quen thuộc.”
