2022.08.05
Ngoại trưởng các nước ASEAN chụp hình chung cùng Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar tại Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 55 ở Phnom Penh hôm 4/8/2022
Thông cáo chung của Hội nghị các ngoại trưởng các nước ASEAN vừa công bố hôm 5/8 kêu gọi hoà bình, ổn định ở vùng Biển Đông, đồng thời thúc đẩy việc sớm hoàn tất bộ quy tắc về ứng xử của các bên ở Biển Đông (gọi tắt là COC).
“Chúng tôi đã thảo luận tình hình Biển Đông, tại đó những quan ngại đã được một số Ngoại trưởng đưa ra liên quan đến các hoạt động xây lấp, một số sự việc nghiêm trọng trong khu vực, bao gồm cả việc tàn phá môi trường biển gây xói mòn lòng tin, căng thẳng gia tăng và có thể ảnh hưởng xấu tới hoà bình, an ninh và ổn định trong khu vực.” – Tuyên bố chung của ASEAN viết.
Tuyên bố cũng kêu gọi các bên kiềm chế trong các hành động vốn có thể làm phức tạp thêm tình hình và leo thang căng thẳng.
Liên quan đến COC, tuyên bố chung ca ngợi tiến bộ đạt được trong các đàm phán về COC và thúc giục các bên tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho các đàm phán.
Theo hãng tin GMA News Online của Philippines, ở bản thảo tuyên bố trước đó, các nước ASEAN bày tỏ hy vọng sẽ sớm hoàn tất lần đọc thứ hai của COC vào cuối năm nay nhưng cuối cùng mục tiêu này đã không còn trong bản tuyên bố được công bố cuối cùng.
Hôm 29/7, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Philippines phụ trách vấn đề ASEAN Daniel Espiritu cho biết Trung Quốc và ASEAN đang tiếp tục thảo luận các điều khoản chung về COC và hy vọng trong vòng vài tháng tới hai bên sẽ thảo luận về cơ chế của COC.
Các thảo luận về COC giữa ASEAN và Trung Quốc đã diễn ra từ hơn 10 năm nay mà chưa đạt được kết quả đáng kể nào kể từ sau khi hai bên đạt được Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) vào năm 2002.
Trung Quốc hiện là nước đòi chủ quyền phần lớn diện tích Biển Đông nơi các nước ASEAN bao gồm Việt Nam, Malaysia, Brunei, Philippines cũng có tuyên bố về chủ quyền.
Mặc dù tuyên bố chung của ASEAN chưa bao giờ nêu tên Trung Quốc là nước có các hành động lấn lướt trên Biển Đông, cải tạo đất, mở rộng đảo nhân tạo ở các đảo đang tranh chấp, nhưng Bộ Ngoại giao Việt Nam và Philippines trong các năm qua đã nhiều lần lên tiếng phản đối các hành động này của Trung Quốc.
