8 tháng 12 2022
Laura Gozzi BBC News
Nguy cơ vũ khí hạt nhân được sử dụng trong xung đột Ukraine đã giảm đi “trong thời điểm hiện tại”, Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết.
“Nga đã ngừng đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân để đáp trả việc cộng đồng quốc tế vạch ra lằn ranh đỏ”, ông Scholz nói.
Hôm thứ Tư, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói Moscow sẽ chỉ dùng vũ khí hạt nhân để đánh trả.
Nhưng Mỹ gọi các phát biểu đó là “nói bừa bãi”.
Trong một phỏng vấn hôm thứ Năm, ông Scholz nói chuyến thăm Trung Quốc của ông gần đây góp phần “ngăn chặn” mối đe dọa hạt nhân leo thang.
Ông cho biết ông và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đều đồng ý là “không được sử dụng vũ khí hạt nhân” và các nước G20 đều tái khẳng định quan điểm này sau đó.
Phát biểu của thủ tướng Đức được đưa ra một ngày sau khi Tổng thống Putin nói nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang “tăng – giấu đi là sai lầm”.
Phát biểu tại cuộc họp trên truyền hình của hội đồng nhân quyền của mình, nhà lãnh đạo Nga khẳng định sẽ không sử dụng vũ khí trước “trong bất kỳ tình huống nào” và sẽ không đe dọa ai bằng vũ khí hạt nhân.
“Chúng tôi chưa điên, chúng tôi biết vũ khí hạt nhân là gì”, ông nói, và nói thêm “Chúng tôi sẽ không chạy vòng quanh thế giới và vung vũ khí này như vung dao cạo”.
Trong phỏng vấn, ông Scholz cũng nhắc tới bình luận của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron là cần cung cấp “bảo đảm an ninh cho chính Nga, khi nước này trở lại bàn đàm phán”.
Ông nói “Ưu tiên hiện nay là Nga phải chấm dứt chiến tranh ngay lập tức và rút quân”, và nói thêm “tất nhiên chúng tôi sẵn sàng nói chuyện với Nga về kiểm soát vũ khí ở Châu Âu. Chúng tôi đã đề xuất điều này trước chiến tranh, và lập trường không thay đổi.”
Mặc dù ông Scholz cho rằng rủi ro đã hạ thấp nhờ áp lực của phương Tây, Hoa Kỳ vẫn chỉ trích những phát ngôn của ông Putin là “nói bừa bãi” và “nhe nanh múa vuốt hạt nhân”.
Một người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết “Điều này rất nguy hiểm và đi ngược lại tinh thần của tuyên bố cốt lõi của chế độ không phổ biến vũ khí hạt nhân kể từ Chiến tranh Lạnh”.
Ông Scholz – đến thứ Năm là tròn một năm được bầu làm thủ tướng – cũng đề cập tới các vấn đề quốc phòng trong nước được chú ý từ khi cuộc chiến Ukraine bắt đầu.
Ngay sau khi Nga xâm lược Ukraine, ông tuyên bố một thay đổi lớn trong chính sách quốc phòng bằng cách cam kết chi 100 tỷ euro (khoảng 105 tỷ USD) cho quân đội Đức và tăng chi tiêu quốc phòng lên trên 2% GDP của Đức.
Hiện nay ông Scholz cho biết đang hy vọng sẽ phát triển lá chắn phòng thủ tên lửa trong 5 năm tới, và báo hiệu rằng chính phủ Đức đã đàm phán với các nhà sản xuất hệ thống phòng thủ khác nhau “để sẵn sàng có quyết định cụ thể”.
Trong các diễn biến khác:
- Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế cho biết họ đã đến thăm các tù nhân chiến tranh bị Nga và Ukraine giam giữ sau nhiều tháng bị cản trở, chủ yếu từ Moscow, và kiểm tra tình trạng và điều kiện của họ. Ủy ban cũng đưa cho họ sách, chăn, quần áo ấm – và tin tức về gia đình.
- 11 thường dân Ukraine thiệt mạng và 17 người bị thương do hỏa lực của Nga trong 24 giờ qua, Kyrylo Tymoshenko từ văn phòng tổng thống Ukraine cho biết.
- Ukraine đang thi hành cắt điện khẩn cấp trong khi họ tìm cách sửa chữa các cơ sở hạ tầng năng lượng bị hư hại do Nga không kích. Thống đốc vùng Zaporizhzhia cho biết cả nước đang thiếu năng lượng và chỉ còn “tối đa một phần ba mức năng lượng họ cần”. Nhà điều hành Ukrenergo nói tình hình càng thêm phức tạp do thời tiết, gần đây có sương giá, mưa, tuyết, và gió mạnh.
