July 7, 2023
Lukashenko cho biết nếu triển khai quân ở Belarus, tập đoàn quân sự tư nhân Nga sẽ phải ký hợp đồng mang tính ràng buộc về mặt pháp lý với các điều khoản rõ ràng.
Trùm Wagner Prigozhin đạt thỏa thuận tới Belarus sau vụ nổi loạn, nhưng đối mặt tương lai bấp bênh khi Minsk đưa ra điều kiện pháp lý để họ trú chân.
Trong cuộc họp báo ở thủ đô Minsk ngày 6/7, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko bất ngờ tuyên bố Prigozhin và các thành viên tập đoàn quân sự tư nhân này hiện không ở Belarus và không rõ liệu họ có chuyển đến trú chân ở nước này hay không.
“Ông ấy đang ở St. Petersburg hoặc có thể sáng nay tới Moscow hay nơi nào đó khác. Nhưng hiện tại, ông ấy không còn trên lãnh thổ Belarus”, Tổng thống Lukashenko nói. Thông báo này trái ngược với những gì Lukashenko đưa ra trước đó, cũng không giống với thỏa thuận mà Tổng thống Belarus đứng ra làm trung gian giữa Điện Kremlin và Prigozhin để chấm dứt cuộc nổi loạn hôm 24/6.
Theo thỏa thuận, trùm Wagner sẽ tới Belarus và được miễn tố sau khi ra lệnh rút quân. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khi đó nói rằng thỏa thuận đạt được vì Prigozhin và ông Lukashenko đã quen biết nhau “thời gian dài, khoảng 20 năm”. Nhưng Lukashenko cho hay Putin mới là bạn lâu năm của Prigozhin, vì hai người đã biết nhau khoảng 30 năm.
Mick Krever và Matthew Chance, hai nhà phân tích của CNN, nhận định cả lãnh đạo Nga và Belarus giờ đây dường như đều không muốn bị coi là “bạn thân nhất” của Prigozhin.
Một trong những nguyên nhân lớn nhất dẫn tới cuộc nổi loạn của Prigozhin là sắc lệnh mà Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu ban hành, yêu cầu các tay súng Wagner ký hợp đồng trực tiếp với chính phủ Nga.
Ông trùm Wagner nhất quyết từ chối, với lo ngại Wagner sẽ nằm dưới sự kiểm soát trực tiếp của Bộ Quốc phòng, khiến quyền lực của ông gần như biến mất. Tuy nhiên, ký hợp đồng với chính phủ lại là điều kiện mà Tổng thống Lukashenko đưa ra để tiếp nhận Wagner vào lãnh thổ Belarus.
Lukashenko cho biết nếu triển khai quân ở Belarus, tập đoàn quân sự tư nhân Nga sẽ phải ký hợp đồng mang tính ràng buộc về mặt pháp lý với các điều khoản rõ ràng. Ông nói cơ chế hoạt động của Wagner sẽ do luật hoặc sắc lệnh của tổng thống quy định.
“Nếu Wagner được triển khai ở đây, họ sẽ bảo vệ lợi ích của chúng tôi giống như quân đội Belarus”, ông nói.
