RFA phỏng vấn TS PHẠM CHÍ DŨNG –

Tố cáo Thiếu tướng Công an vụ Trần Bắc Hà với mục đích gì?

**Thiếu tướng công an Nguyễn Duy Ngọc, Cục trưởng Cục C03 – Bộ Công an.** **Photo: Sputnik**

(Diễm Thi / RFA) – Bị can Trần Bắc Hà, cựu chủ tịch Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) tử vong bất ngờ hôm 18/7/2019 với nguyên nhân được báo chí trong nước loan là tử vong do mắc bệnh hiểm nghèo về gan. Sau đó trên mạng xã hội xuất hiện những bài viết cho rằng ông Trần Bắc Hà chết do tuyệt thực và đơn tố cáo Thiếu tướng công an Nguyễn Duy Ngọc là một tác nhân gây ra cái chết cho ông Trần Bắc Hà. RFA phỏng vấn ông Phạm Chí Dũng, người từng có thời gian 30 năm làm việc trong quân đội, chính quyền và khối đảng.

Diễm Thi: Thưa ông Phạm Chí Dũng, đây là lần đầu tiên có một bức thư tố cáo có tên tuổi rõ ràng được gửi tới các cấp lãnh đạo tố cáo một thiếu tướng công an. Theo ông thì vì sao lại có chuyện này? Bao nhiêu phần trăm ông tin vụ tố cáo này là đúng? Ông có nghĩ rằng “tố cáo” do tư thù cá nhân hoặc phe –nhóm “đánh” nhau vì quyền lợi?

Phạm Chí Dũng: Nói một cách chính xác thì có thể nói đây là một trong những lần hiếm hoi có đơn thư tố cáo mà có địa chỉ, tên tuổi và số điện thoại di động rõ ràng và được công khai lên mạng xã hội. Điều nầy nhắc chúng ta trở lại thời tiền Đại hội XII vào năm 2015 để chuẩn bị cho Đại hội XII của đảng Cộng sản Việt Nam thì lúc đó cũng có khá nhiều đơn thư tố cáo. Và trong đó có một ít đơn thư tố cáo trong nội bộ đã đưa lên mạng xã hội. Vấn đề hiện nay, thư tố cáo này tố cáo trực tiếp Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc, Cục trưởng Cục 3 của Bộ Công an về vấn đề để cho Trần Bắc Hà chết trong trại giam.

Tôi thấy vấn đề nầy rất không bình thường. Thứ nhất, Trần Bắc Hà chết trong trại giam 771 là của quân đội nhưng thư tố cáo lại tố cáo Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc của Bộ Công an. Theo một bài viết đưa lên mạng xã hội về sự thật cái chết của Trần Bắc Hà thì cho là ông nầy đã được di chuyển từ trại T16 của Bộ Công an sang trại 771 của quân đội. Như vậy, nếu như Trần Bắc Hà chết trong trại giam nào thì cơ quan quản lý trại giam đó phải chịu trách nhiệm chứ tại sao lại tố cáo Nguyễn Duy Ngọc? Như vậy Bộ Công an có vai trò gì trong cái chết của Trần Bắc Hà? Trong khi đó, lại không tố cáo Bộ Quốc phòng hay một quan chức nào đó thuộc Bộ nầy vì trại giam 771 là của Cục Điều tra hình sự thuộc Bộ Quốc phòng. Đó là một ẩn số lớn.

Theo tôi, nó có vẻ liên quan đến nội bộ của công an. Bên cạnh đó, cũng cần ráp nối với một thông tin nữa là sau Đại hội Trung ương X vào tháng 5, 2019 thì bắt đầu sắp xếp cơ bản phần nhân sự các cấp Ủy viên Trung ương để sau đó tiến tới sắp xếp phần nhân sự của cấp Ủy viên Bộ Chính trị vào cuối năm 2019, đầu năm 2020. Tôi nghe nói, trong danh sách Ủy viên Trung ương có Nguyễn Duy Ngọc, Thiếu tướng của Bộ Công an; Còn có thông tin nữa là Nguyễn Duy Ngọc là một trong những ứng cử viên cho chức Thứ trưởng Bộ Công an tại Đại hội XIII.

Như vậy, phải chăng đây là đòn đánh trong nội bộ nhân cái chết của Trần Bắc Hà rồi tung ra những vụ giống như “scandal” liên quan đến các nhân vật lãnh đạo và đơn thư tố cáo những nhân vật đó?

Vấn đề thứ hai, tôi đang tự tìm hiểu thì ngoài bài viết “Sự thật về cái chết của Trần Bắc Hà” thì đã có một đơn thư tố cáo ký tên là Nguyễn Tất Thắng, cán bộ trại giam 771. Trại giam 771 là của Bộ Quốc phòng. Do vậy, cán bộ trại giam 771 cũng là quân nhân Bộ Quốc phòng chứ không phải là sĩ quan công an. Như vậy, trường hợp xảy ra là người bên quân đội tố cáo người bên công an; Có cái gì đó không hợp lý lắm vì lẽ ra phải tố cáo Cục điều tra hình sự của Bộ Quốc phòng, cơ quan quản lý trại giam. Thêm nữa, lá thư tố cáo này được gởi đến nhiều cấp lãnh đạo nhưng chưa làm rõ được Trần Bắc Hà chết vì cái gì.

Tóm lại, theo tôi nhận xét, có một số điểm rất tương đồng với nhau giữa bài viết “Sự thật về cái chết của Trần Bắc Hà” ở trên mạng xã hội và trong đơn tố cáo mà người ký tên là Nguyễn Tất Thắng, cán bộ trại giam 771. Tôi cho rằng nó xuất phát từ một người hoặc một nhóm người, thậm chí là một thế lực chính trị. Nó logic luôn cả chuyện đưa thông tin từ trong nội bộ ra và cũng chính nhóm người đó hoặc tác giả đó đã chuyển thông tin từ trong nội bộ về cái chết của Trần Bắc Hà vào ngày 18 tháng 7 thì báo chí nhà nước mới có tin để đăng. Nguồn tin này phải từ trong nội bộ, còn độ chính xác như thế nào thì tất nhiên chúng ta không thể kiểm chứng được vì chúng ta cũng chỉ là những người bên ngoài. Kinh nghiệm trước nay cho thấy chỉ vì mục đích tranh giành quyền lực, đấu đá nội bộ thì tin tức nội bộ được tuồn ra.

Diễm Thi: Ngày 1/8, trả lời báo chí về quá trình làm rõ vụ việc bị can Trần Bắc Hà, Trung tướng Lương Tam Quang, Chánh văn phòng Bộ Công an, cho biết cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang phối hợp với Cục điều tra hình sự Bộ Quốc phòng chủ trì khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi để xác định nguyên nhân cái chết của bị can Trần Bắc Hà. Theo ông thì điều này có bình thường không khi ông Hà chết từ ngày 18/7?

Phạm Chí Dũng: Chúng ta cần chú ý là Trung tướng Lương Tam Quang cho biết hôm 1/8 là đang khám nghiệm tử thi, tức là sự việc đang diễn ra và theo ông Quang thì cơ quan khám nghiệm tử thi không phải là Bộ Cng an mà là Cục điều tra hình sự Bộ Quốc phòng chủ trì. Như vậy rõ ràng đây có một sự không bình thường, tức là Trần Bắc Hà được thông báo chết vào ngày 18/7 và sau đó đưa về gia đình chôn cất, có thông tin là đã chôn cất mà đến cuối tháng 7 đầu tháng 8 mới khám nghiệm tử thi. Có nghĩa là lôi xác Trần Bắc Hà lên và khám nghiệm tử thi. Tại sao cơ quan pháp y lại không khám nghiệm tử thi ngay lúc Trần Bắc Hà chết tại bệnh viện 105 của quân đội, đơn giản và dễ dàng hơn nhiều?

Việc khám nghiệm tử thi như vậy phải chăng cho thấy một số quan chức nào đó hay một cơ quan nào đó không tin Trần Bắc Hà chết một cách bình thường?

Diễm Thi: Theo báo chí nhà nước thì ông Trần Bắc Hà chết do bệnh. Theo những bài viết trên mạng xã hội thì ông Hà chết do tuyệt thực, bây giờ lại đang khám nghiệm tử thi. Ông có cho rằng sẽ ra một kết quả khác với hai kết quả trên không ạ?

Phạm Chí Dũng: Tôi nghĩ sẽ khó hoặc không bao giờ cơ quan điều tra công bố kết quả khám nghiệm tử thi ông Trần Bắc Hà, vì đó là việc họ không mong muốn. Thứ nhất kết quả khám nghiệm tử thi được xem là một trong những nội dung được bảo mật của bên công an và quân đội. Thứ hai là khó có thông tin Trần Bắc Hà chết được tung lên trên báo chí nhà nước, tôi nghĩ rằng có một số quan chức trong Bộ công an hoặc trong Bộ quốc phòng hoặc cả bộ này không hài lòng, vì họ hoàn toàn không muốn lộ ra thông tin về cái chết của Trần Bắc Hà.

Diễm Thi: Ông đánh giá phe cánh của ông Trần Bắc Hà (hay còn nói là phe của 3X –Ba Dũng) hiện nay ra sao sau cái chết của ông Trần Bắc Hà?

Phạm Chí Dũng: Có nhiều dư luận về thực lực của phe cánh này. Có dư luận cho rằng họ tan tác từ năm 2016 tức sau đại hội XII, nhưng cũng có dư luận cho rằng phe này cũng đang ngấm ngầm có sự vận động hậu thuẫn và tập hợp ở khu vực miền Nam để chống lại chiến dịch đốt lò của ông Nguyễn Phú Trọng.

Có điều tôi biết rõ là có một “vướng cản” đủ lớn mà chiến dịch đốt lò từ năm 2016 tới giờ chưa rớ được tới cửa nhà Nguyễn Tấn Dũng, thậm chí chưa đến được cửa nhà Lê Thanh Hải.

Phe nhóm này đến nay chắc chắn còn tồn tại nhưng thực lực của nó có đủ mạnh để chống chiến dịch đốt lò lâu dài hay không thì lại là vấn đề khác, vì thực ra trước Trần Bắc Hà đã có một đại gia ngân hàng trong nhóm Nguyễn Tấn Dũng là Trầm Bê bị bắt vào tháng 8/2017.

Phải nói đâylà vụ đình đám. Là đòn giáng khá mạnh vào phe nhóm của Nguyễn Tấn Dũng, Nguyễn Thanh Phượng con gái ông Dũng. Có thể nói đến khi Trần Bắc Hà bị bắt thì phe nhóm Nguyễn Tấn Dũng về cơ bản là tan rã.

Diễm Thi: Trong thư tố cáo Thiếu tướng Trần Duy Ngọc có đề cập tin con trai ông Trần Bắc Hà đang trốn ở Lào, ông nghĩ gì về điều này?

Phạm Chí Dũng:Vụ này làm chúng ta nhớ lại vụ Bùi Quang Huy – Giám đốc công ty Nhật Cường cũng được Bộ Công an cho biết đã bắt, nhưng tới nay vẫn không bắt được và Bùi Quang Huy đã trốn biệt.

Như vậy trong thời gian gần đây đã có ít nhất hai hiện tượng xáo xào trong nội bộ của Bộ Công an.

Hiện tượng thứ nhất liên quan tới Nguyễn Đức Chung bị đánh vì có thông tin Nguyễn Đức Chung có thể trở lại Bộ Công an và làm Bộ trưởng, ngồi ghế Ủy viên Bộ chính trị cho nên bị đánh. Vụ thứ hai là Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc với đồn đoán có thể nhận ghế Thứ trưởng Bộ công an tại đại hội XIII. Cho nên tổng hợp vụ Nhật Cường, Chung con và vụ Trần Bắc Hà thì thấy trong nội bộ Bộ Công an một lần nữa xáo xào trước đại hội XII.

Diễm Thi: Là một nhà báo, ông dự đoán truyền thông chính thống sẽ đối phó như thế nào với những bài viết về cái chết Trần Bắc Hà lan truyền trên mạng xã hội như vừa qua?

Phạm Chí Dũng: Nói về truyền thông nhà nước thì thực ra nó là một thể hỗn tương đầy mâu thuẫn không thống nhất, vì từ khi phát sinh những nhóm lợi ích và những nhóm quyền lực, sau đó là những nhóm quyền lực – lợi ích xen cài với nhau, thì truyền thông nhà nước trở nên cát cứ và phân hóa dữ dội.

Một số ủng hộ phe phái này, một số ủng hộ phe phái kia. Các phe phái không chỉ mượn mạng xã hội mà còn mượn luôn truyền thông nhà nước để tấn công nhau, đấu đá, tranh giành lẫn nhau.

Liên quan đến cái chết của Trần Bắc Hà thì tôi không nghĩ rằng sẽ có những bài viết thống nhất của nhà nước át vụ này đi hoặc mở tung vụ này ra, mà sẽ có một số tờ báo chủ yếu bên công an, quân đội, lực lượng vũ trang sẽ lên tiếng và cho rằng cái chết của ông Hà là do bệnh tật, trong khi đó sẽ có những tờ báo khác muốn khui vụ này ra.

Diễm Thi: Cảm ơn ông Phạm Chí Dũng đã dành thời gian cho RFA.

Nguồn: RFA

LIÊN QUAN

Đơn tố cáo Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc: Làm ông Trần Bắc Hà chết trong trại giam

Nguyễn Tất Thắng

(Tác giả gửi tới Dân Luận)

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúcĐƠN TỐ CÁO
(Về việc tố cáo hành vi vi phạm pháp luật, làm cho ông Trần Bắc Hà chết trong trại tạm giam của Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc Cục trưởng Cục C03- Bộ Công an)

Kính gửi:

– Đồng chí Nguyễn Phú Trọng – Tổng Bí thư, Chủ tịch nước;

– Đồng chí Lê Khả Phiêu – Nguyên Tổng bí thư;

– Đồng chí Nông Đức Mạnh – Nguyên Tổng bí thư;

– Đồng chí Trương Tấn Sang – Nguyên Chủ tịch nước;

– Đồng chí Nguyễn Minh Triết – Nguyên Chủ tịch nước;

– Đồng chí Nguyễn Thị Kim Ngân – Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc Hội;

– Đồng chí Nguyễn Sinh Hùng – Nguyên Chủ tịch Quốc hội;

– Đồng chí Nguyễn Văn An – Nguyên Chủ tịch Quốc hội;

– Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc – Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ;

– Đồng chí Nguyễn Tấn Dũng – Nguyên Thủ tướng Chính phủ;

– Đồng chí Trần Quốc Vượng – Ủy viên Bộ Chính trị, Thường Trực Ban Bí thư;

– Đồng chí Lê Hồng Anh – Nguyên Thường Trực Ban Bí thư;

– Đồng chí Phạm Minh Chính – Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam;

– Đồng chí Trần Cẩm Tú – Bí thư Trung ương Đảng – Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng;

– Đồng chí Ngô Xuân Lịch – Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng;

– Đồng chí Tô Lâm – Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an;

– Đồng chí Lê Minh Trí – Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao;

– Đồng chí Nguyễn Hoà Bình – Chánh án Toàn án nhân dân tối cao;

– Đồng chí Trần Thanh Mẫn – Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;

– Ủy ban thường vụ Quốc hội, Ủy ban tư pháp của Quốc Hội;

– Cơ quan điều tra (Cục 1) – Viện kiểm sát nhân dân tối cao;

– Cục điều tra hình sự, Bộ Quốc phòng.

Họ và tên người tố cáo: Nguyễn Tất Thắng, sinh ngày 27/8/1964;

CMND số: 111328674 do Công an Hà Nội cấp ngày 26/1/2009

Hiện đang công tác tại Trại 771- Bộ Quốc phòng, Sóc Sơn, Hà Nội.

Hộ khẩu thường trú: số 12 Ngõ 245/3 phố Mai Dịch, phường Mai Dịch, quận Cầu Giất, thành phố Hà Nội;

Điện thoại di động: 091.3696643.

Tôi là cán bộ, đảng viên đã công tác lâu năm tại Trại 771, là người trực tiếp chứng kiến về quá trình bị can Trần Bắc Hà bị tạm giam, bị trích xuất điều tra, hỏi cung và quyết tâm tuyệt thực, bị chết trong trại giam 771 – Bộ Quốc phòng.

Tôi cũng được nghe, trao đổi nhiều thông tin liên quan đến cái chết của bị can Trần Bắc Hà từ những đồng nghiệp đang công tác tại Trại giam T16 – Bộ Công an, các cán bộ tại Cục C03 và Bệnh viện 198 – Bộ Công an, Bệnh viện quân y 105, thành viên nhóm pháp y hình sự đã mổ, khám nghiệm tử thi bị can Trần Bắc Hà. Do đó, tôi biết rõ nguyên nhân dẫn đến cái chết của bị can Trần Bắc Hà là do tuyệt thực đến chết trong buồng biệt giam tại Trại Z771 – Bộ Quốc phòng, trách nhiệm đối với cái chết này liên quan đến nhiều cá nhân, cơ quan liên quan, song trách nhiệm chính, chủ yếu thuộc về Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc, Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu Bộ Công an (Cục C03) trực tiếp chỉ đạo điều tra vụ án do đã có nhiều hành vi sai phạm nghiêm trọng các quy định pháp luật về tố tụng hình sự.

Ngoài ra tôi cũng được biết nội tình vụ việc này đã được công khai trước công luận, đúng như những nội dung trong bài viết “SỰ THẬT VỀ CÁI CHẾT CỦA ÔNG TRẦN BẮC HÀ, TRÁCH NHIỆM CỦA THIẾU TƯỚNG NGUYỄN DUY NGỌC – CỤC TRƯỞNG C03, BỘ CÔNG AN VÀ CÁC ĐIỀU TRA VIÊN CÓ LIÊN QUAN” đã đăng tải trên các trang thông tin báo chí tiếng Việt ở ngoài nước.

Mặc dù sự thật rõ ràng như vậy, song cho đến nay các cơ quan chức năng vẫn đang bưng bít thông tin, còn báo chí truyền thông trong nước đã không được cung cấp đúng sự thật về nguyên nhân cái chết của bị can Trần Bắc Hà.

Là cán bộ, đảng viên, tôi vô cùng bức xúc, do đó để đảm bảo sự đúng đắn, trong sạch trong hoạt động tư pháp của các cơ quan thực thi pháp luật về tố tụng hình sự, góp phần xây dựng nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân, tôi viết đơn tố cáo này để tố cao hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật của: Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng C03- Bộ Công an.

Tôi viết Đơn Tố Cáo này không nhằm ủng hộ ông Trần Bắc Hà, tôi cũng không được gia đình, thân nhân ông ấy nhờ hay thuê viết Đơn Tố Cáo, thậm chí rất có thể tôi sẽ bị Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc, Cục trưởng C03- Bộ Công an trả thù.

NỘI DUNG TỐ CÁO CỤ THỂ NHƯ SAU

Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng Cục C03 – Bộ Công an đã có các hành vi vi phạm pháp luật về tố tụng hình sự, dẫn đến cái chết của bị can Trần Bắc Hà trong thời gian bị gửi biệt giam tại Trại T771, các hành vi cụ thể như sau:

1. Đã có hành vi chỉ đạo các Điều tra viên Cục C03 chuyển bị can Trần Bắc Hà sang trại giam 771 Bộ Quốc phòng không đúng quy định, bởi vì:

– Bị can Trần Bắc Hà bị khởi tố với tội danh thuộc loại vụ án kinh tế đơn thuần, không thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Trong khi đó, việc chuyển bị can sang tạm giam tại Trại 771 (có điều kiện giam giữ bí mật hơn, điều kiện ăn ở, sinh hoạt khắc nghiệt hơn) chỉ áp dụng đối bị can trong các vụ án đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến: xâm phạm an ninh quốc gia; chuyên án ma tuý; bí mật nhà nước…

– Thực tế, bị can Trần Duy Tùng (con trai Trần Bắc Hà) đã bỏ trốn từ khi còn điều hành kinh doanh ở bên Lào, đến nay vẫn chưa bị bắt. Do đó, tháng 3/2019, Cục C03 đưa ra thông tin Trần Duy Tùng bị khởi tố, bắt tạm giam là nhằm gây sức ép tâm lý để bị can Trần Bắc Hà khai báo. Để giữ bí mật thông tin, không để bị can bị can Trần Bắc Hà biết con trai mình là Trần Duy Tùng vẫn chưa bị bắt, Cục C03 đã chuyển trại tạm giam đối với bị can Trần Bắc Hà. Tuy nhiên, việc chuyển trại này là không cần thiết do bị can vẫn đang bị tạm giam, phong tỏa thông tin, khó có thể biết sự thật. Do đó, lý do đảm bảo bí mật điều tra của Cục C03 khi chuyển trại tạm giam đối với bị can Trần Bắc Hà là thiếu cơ sở thuyết phục.

– Trong thời gian bị can Trần Bắc Hà tạm giam tại Trại T16 – Bộ Công an, các lời khai của bị can này đều phản bác một cách sắc sảo, kín kẽ đối với hầu hết các cáo buộc phạm tội của điều tra viên trong các vụ án liên quan, không có tình tiết nào sơ hở để bị buộc tội. Do đó, bị can Trần Bắc Hà bị đánh giá là “ngoan cố; không chịu “khai báo thành khẩn”, thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng Cục C03 đã chỉ đạo các điều tra viên đề nghị Trại T16 chuyển bị can sang Trại Z771 – Bộ Quốc phòng nhằm gây áp lực lên tâm lý và thể xác buộc bị can khai báo. Đây là một tiểu xảo tinh vi, vô nhân đạo trong hoạt động điều tra.

2. Đã có hành vi dùng nhục hình với bị can Trần Bắc Hà

2.1. Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc, Cục trưởng C03 đã chỉ đạo Cơ quan điều tra không cho phép bị can Trần Bắc Hà được thực hiện các quyền của bị can được quy định trong Bộ luật tố tụng hình sự nhằm phòng tránh oan sai, tra tấn, dùng nhục hình, bức cung đối với bị can.

Trong suốt thời gian hơn 7 tháng bị can Trần Bắc Hà bị tạm giam tại trại T16 – Bộ Công an và biệt giam tại Trại Z771 – Bộ Quốc phòng, Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc, Cục trưởng C03 đã chỉ đạo các Điều tra viên Cục C03:

– Không cho bị can này được thân nhân thăm; không cho luật sư bảo vệ quyền và lợi ích cho bị can mặc dù bị can này đều đòi hỏi có luật sư khi tham gia các buổi hỏi cung. Việc làm này đã vi phạm Điểm d Khoản 1 Điều 9 Luật thi hành tạm giữ, tạm giam 2015 quy định:

“ 1. Người bị tạm giữ, người bị tạm giam có các quyền sau đây: d) Được gặp thân nhân, người bào chữa…”.

Và Khoản 1 Điều 22 Luật thi hành tạm giữ, tạm giam 2015 quy định:

“1. Người bị tạm giam được gặp thân nhân một lần trong một tháng; trường hợp tăng thêm số lần gặp hoặc người gặp không phải là thân nhân thì phải được cơ quan đang thụ lý vụ án đồng ý. Thời gian mỗi lần gặp không quá một giờ”.

– Đặc biệt, Cục C03 nhiều lần không thực hiện việc ghi hình, ghi âm buổi hỏi cung theo đúng quy định của pháp luật.

Mặc dù tại Khoản 3 Điều 11 Thông tư liên tịch số 03/2018/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC-BQP ngày 01/2/2018 hướng dẫn về trình tự, thủ tục thực hiện ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh; sử dụng, bảo quản, lưu trữ kết quả ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, quy định:

“Bộ Công an phối hợp với các Bộ, Ngành có liên quan quyết định cụ thể nơi có điều kiện để thực hiện việc ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh trong điều tra, truy tố, xét xử. Chậm nhất đến ngày 01 tháng 01 năm 2020 thực hiện thống nhất việc ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh trong điều tra, truy tố, xét xử trên phạm vi toàn quốc.”,

Tuy nhiên, Trại T16 – Bộ Công an và Trại Z771 – Bộ Quốc phòng đều là những trại tạm giam quan trọng hàng đầu của Bộ Công an và Bộ Quốc phòng, là những trại được ưu tiên sớm đầu tư trang thiết bị để đảm bảo thực hiện quy định ghi âm, ghi hình buổi hỏi cung theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự 2015. Do đó, Cục C03 không thể căn cứ vào quy định về phạm vi hiệu lực thi hành nói trên để tự cho phép mình đứng trên Luật, không thực hiện việc ghi âm, ghi hình bắt buộc khi hỏi cung bị can.

Hành vi không thực hiện việc ghi hình, ghi âm buổi hỏi cung là vi phạm nghiêm trọng Khoản 6 Điều 183 Bộ Luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định: “Việc hỏi cung bị can tại cơ sở giam giữ hoặc tại trụ sở Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải được ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh”;

2.2. Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc, Cục trưởng Cục C03 đã chỉ đạo điều tra viên Cục C03 đề nghị Trại T16 chuyển bị can Trần Bắc Hà sang Trại 771, đồng thời cố ý áp dụng biện pháp biệt giam (giam giữ một mình một buồng) gây áp lực lên tâm lý và đau đớn về thể xác đối với bị can này.

Trước khi bị bắt 02 tháng, vào tháng 9/2018, ông Trần Bắc Hà vừa mới sang Singapore để kiểm tra sức khoẻ định kỳ hàng năm, bệnh viện Quốc tế Singapore (nơi đã phẫu thuật cắt một phần lá gan và điều trị bệnh cho ông ấy từ năm 2012) kết luận sức khỏe tốt, chỉ có huyết áp hơi cao 140, song đó là chuyện bình thường của người cao niên. Đến khi bị bắt và tạm giam tại trại T16 – Bộ Công an, bị can này hoàn toàn minh mẫn, sức khoẻ tốt và không có bệnh tật gì.

Khi bị can Trần Bắc Hà bị biệt giam tại Trại 771, điều kiện môi trường sống trong buồng biệt giam hết sức khắc nghiệt (buồng giam rộng 6 m2, có một lỗ thoáng có song sắt rộng 20 cm, dài 40 cm; phải ngù sàn). Đặc biệt, việc trại giam chỉ cung cấp cho bị can một xô nhựa đựng nước để vệ sinh cá nhân và một cái bô để đi vệ sinh, 1,5 lít nước uống /một ngày là không đảm bảo định mức sinh hoạt:“03 m3 nước để đảm bảo phục vụ ăn, uống và sinh hoạt của người bị tạm giữ, người bị tạm giam” được quy định tại Khoản 1 Điều 4 Nghị định 120/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật thi hành tạm giữ, tạm giam.

Việc không thực hiện đúng các quy định pháp luật về định mức sinh hoạt của bị can trong những ngày hè nắng nóng gay gắt liên tục từ tháng 5 đến đầu tháng 7/2019, có khi nhiệt độ buồng biệt giam lên tới gần 50^o C đã khiến bị can này không thể chịu được được, bị ốm yếu, cơ thể lở loét đến mức Trại 771 đã phối hợp với Cục C03- Bộ Công an đưa bị can đi khám bệnh tại Bệnh viện 198 vào đầu tháng 7/2019. Sau khi đi khám bệnh về, bị can này tiếp tục yêu cầu Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc chỉ đạo Cục C03 cho ông ấy đi bệnh viện điều trị bệnh, hoặc cho chuyển trại giam, song Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc vẫn tiếp tục chỉ đạo biệt giam tại Trại 771, làm cho bị can đau đớn về thể xác do bệnh tật không được chữa trị và nảy sinh tâm lý phẫn uất, tuyệt thực đến chết.

Như vậy, các hành vi tại mục 2.1 và 2.1 của Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc, Cục trưởng Cục C03 như: (1) không cho phép bị can được hưởng quyền của bị can theo luật định; (2) tiến hành biệt giam bị can với chế độ sinh hoạt và điều kiện y tế hạn chế trong những ngày hè nắng nóng đã làm cho bị can mắc bệnh, suy giảm sức khoẻ đến mức phải đưa đi Bệnh viện 198 khám bệnh… rõ ràng là hành vi dùng nhục hình hết sức tinh vi, lách luật. Tuy không trực tiếp dùng vũ lực, hay đe doạ dùng vũ lực, song các hành vi này thuộc dạng dùng các thủ đoạn khác gây đau đớn về thể xác và tinh thần đối với bị can, xâm phạm trực tiếp đến sức khỏe, thân thể của bị can.

Hành vi này của Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc đã xâm phạm quyền con người, vi phạm Công ước chống tra tấn là 01 trong 09 Công ước cốt lõi về quyền con người của Liên Hợp Quốc mà Việt Nam đã tham gia từ năm 1987, đồng thời vi phạm quyền được bảo đảm bất khả xâm phạm về thân thể quy định tại Hiến pháp 2013. Hành vi này bị cấm trong hoạt động điều tra được quy định tại Điều 10, Bộ Luật tố tụng hình sự năm 2015 là: “… Nghiêm cấm tra tấn, bức cung, dùng nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, tính mạng, sức khỏe của con người.”; và Khoản 2 Điều14 Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 về những hành vi bị nghiêm cấm là: “Bức cung, dùng nhục hình và các hình thức tra tấn hoặc đối xử, trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo, hạ nhục con người hay bất kỳ hình thức nào khác xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân”.

Đặc biệt, do bị dùng nhục hình, bị can Trần Bắc Hà bắt đầu tuyệt thực từ ngày 12/7/2019, đồng thời do bị Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng Cục C03 không có ý kiến chỉ đạo gì để xử lý tình trạng tuyệt thực, cho nên đến 17 giờ 30 chiều ngày 17/7/2019 thì Trại 771 phát hiện bị can đã chết trong buồng biệt giam.

Hành vi dùng nhục hình của Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc đã khiến bị can Trần Bắc Hà phẫn uất, tự sát bằng hình thức tuyệt thực, phải chịu trách nhiệm hình sự về Tội dùng nhục hình quy định tại Khoản 1 và Điểm b Khoản3 Điều 373 Bộ Luật hình sự 2015, đó là:

“1. Người nào trong hoạt động tố tụng, thi hành án hoặc thi hành các biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc mà dùng nhục hình hoặc đối xử tàn bạo, hạ nhục nhân phẩm của người khác dưới bất kỳ hình thức nào, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.2…. .3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm; b) Làm người bị nhục hình tự sát”.

Về mặt chủ quan, Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng Cục C03 đã cố ý dùng nhục hình một cách tinh vi đối với bị can Trần Bắc Hà, thể hiện qua việc có suy tính trước việc điều chuyển bị can Trần Bắc Hà sang biệt giam tại Trại 771 trong điều kiện giam giữ khắc nghiệt, hạn chế về chế độ sinh hoạt và y tế hạn chế sẽ gây ra bệnh tật, gây đau đớn thân thể bị can.

3. Có hành vi giết người

– Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng Cục C03 đã có hành vi cố ý bỏ mặc bị can tuyệt thực đến chết.

Ngay sau khi bị can Trần Bắc Hà tuyên bố và bắt đầu thực hiện tuyệt thực từ ngày 12/7/2019, Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng Cục C03 đã nhận được văn bản của Trại 771 thông báo về tình trạng tuyệt thực của bị can và yêu cầu đưa đi bị can này đi chữa bệnh hoặc chuyển trại; đồng thời cũng nhận được báo cáo bằng văn bản về việc bị can vẫn tiếp tục tuyệt thực của hai điều tra viên Cục C03 được cử đến trại 771 để nắm tình hình và động viên bị can. Tuy nhiên Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc đã không có ý kiến chỉ đạo gì để xử lý tình trạng tuyệt thực của bị can này.

Đáng chú ý, khi tình trạng sức khoẻ của bị can này nguy kịch, trong hai ngày 16, 17/7/2019, Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng Cục C03 liên tục nhận được 08 cuộc điện thoại từ Trại 771 goi vào số điện thoại cá nhân là 0903211448 để trao đổi, thông báo về tình trạng tuyệt thực và sức khoẻ suy sụp nghiêm trọng của bị can Trần Bắc Hà, đề nghị thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc, Cục trưởng Cục C03 có biện pháp xử lý.

Như vậy, thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc, Cục trưởng Cục C03, Phó thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an, người có quyền lãnh đạo, trực tiếp chỉ đạo điều tra vụ án đã kịp thời và biết rõ tình trạng tuyệt thực, nguy kịch về sức khoẻ, tính mạng của bị can Trần Bắc Hà. Tuy nhiên, thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc đã cố ý không có bất kỳ một ý kiến chỉ đạo nào theo thẩm quyền, trách nhiệm của mình nhằm ngăn chặn, xử lý, giải quyết tình trạng tuyệt thực của bị can này, trong khi đó việc ngăn chặn, xử lý tình trạng tuyệt thực đó hoàn toàn có thể dễ dàng thực hiện nhanh chóng.

Hành vi cố tình không thực hiện đúng quyền hạn, trách nhiệm của mình của thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc, Cục trưởng Cục C03, bỏ mặc cho bị can Nguyễn Bắc Hà tuyệt thực đến chết đã vi phạm các quy định pháp luật sau:

– Một là, vi phạm quy định về nhiệm vụ, trách nhiệm của Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra được xác định tại Khoản 1 Điều 52 Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015, đó là:

“Thủ trưởng Cơ quan điều tra có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây: a) Chỉ đạo, điều hành, kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch công tác, quyết định các vấn đề về công tác của Cơ quan điều tra do mình làm Thủ trưởng; chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp trên…”;

– Hai là, vi phạm quy định về trách nhiệm phối hợp trong bố trí giam giữ để bảo đảm yêu cầu Điều tra quy định tại Khoản 1 Điều 5 Thông tư liên tịch Số: 01/2018/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC giữa Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Tòa án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao quy định về quan hệ phối hợp giữa cơ sở giam giữ với cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng và Viện kiểm sát có thẩm quyền kiểm sát quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam:

“1. Khi có yêu cầu bố trí giam giữ để bảo đảm yêu cầu Điều tra thì Cơ quan Điều tra đang thụ lý vụ án có văn bản nêu rõ nội dung và thời gian áp dụng, gửi Thủ trưởng cơ sở giam giữ để thực hiện. Đồng thời thường xuyên trao đổi với cơ sở giam giữ về những thông tin liên quan; phối hợp với cơ sở giam giữ bảo đảm tuyệt, đối an toàn trong việc bố trí giam giữ”.

Về mặt chủ quan, Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng Cục C03 đã cố ý dùng nhục hình một cách tinh vi đối với bị can Trần Bắc Hà dưới hình thức biệt giam tại Trại 771 trong điều kiện giam giữ khắc nghiệt, hạn chế về chế độ sinh hoạt và y tế hạn chế sẽ gây ra bệnh tật, gây đau đớn thân thể bị can. Từ đó thúc đẩy bị can phẫn uất và thuyệt thực. Khi bị can tuyệt thực, nguy kịch về sức khẻo có thể dẫn đến tử vong, mặc dù biết rõ nhưng Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc nhiều lần cố tình không có ý kiến gì theo trách nhiệm của mình, cố ý bỏ mặc bị can tuyệt thực đến chết.

Các hành vi cố ý vi phạm quy định của pháp luật nói trên của Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc với mục đích bỏ mặc cho bị can Trần Bắc Hà tuyệt thực đến chết trong trại giam rõ ràng là nhằm giết chết bị can Trần Bắc Hà, đây là hành vi cố ý giết người, có đầy đủ dấu hiệu mặt khách quan, chủ quan, khách thể, chủ thể và hậu quả của cấu thành tội phạm Tội giết người quy định tại Khoản 2 Điều 123 Bộ luật hình sự 2015.

Như vậy, bên cạnh phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi dùng nhục hình quy định tại Khoản 1 và Điểm b Khoản3 Điều 373 Bộ Luật hình sự 2015, Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc còn phải chịu trách nhiệm hình sự về Tội giết người quy định tại Khoản 2 Điều 123 Bộ luật hình sự 2015.

ĐỀ NGHỊ

Qua tố cáo những hành vi vi phạm pháp luật của Thiếu tướng nguyễn Duy Ngọc- Cục trưởng Cục C03 – Bộ Công an đã gây ra cái chết của bị can Trần Bắc Hà, tôi kiến nghị:

1. Cơ quan điều tra (Cục 1) – Viện kiểm sát nhân dân tối cao:

Tiến hành khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can về tội giết người, tội dùng nhục hình; tiến hành điều tra, làm rõ sai phạm và trách nhiệm hình sự của Thiếu tướng nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng Cục C03 đã gây ra cái chết trong trại tạm gaim của bị can Trần Bắc Hà.

2. Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận:

Thực hiện quyền giám sát đối với hoạt động điều tra của Cơ quan cảnh sát điều tra Cục C03- Bộ Công an và Thiếu tướng Nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng Cục C03, Phó thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (theo quy định tại Điều 13 – Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 về Giám sát của cơ quan, tổ chức, đại biểu dân cử).

3. Các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Chính phủ, Lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Toàn án nhân dân tối cao:

Theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, của Đại biểu quốc hội, của cử tri tri để có ý kiến, chuyển ý kiến đến các cơ quan chức năng có thẩm quyền sớm giải quyết Đơn tố cáo của tôi, làm rõ trách nhiệm hình sự của Thiếu tương Nguyễn Duy Ngọc – Cục trưởng Cục C03, Phó thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đối với cái chết của bị can Trần Bắc Hà để xử lý theo quy định của pháp luật.

Một lần nữa, tôi khẳng định Đơn Tố Cáo này chỉ chỉ nhằm góp phần bảo vệ sự đúng đắn, trong sạch trong hoạt động tư pháp của các cơ quan thực thi pháp luật.

Tôi không bênh vực ông Trần Bắc Hà, song ông ấy cần được đối xử công bằng với tinh thần nhân đạo, ông ấy vẫn được coi là chưa có tội do chết trước khi bị kết án được quy định tại Khoản 1 Điều 31 Hiến pháp 2013 là: “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự luật định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật”.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày __ tháng __ năm 2019

Người làm đơn

Nơi nhận:

– Như kính gửi;

Nguồn: Dân Luận